|
Saopštenja 2011 - Maj
27.05.2011. godine - Održana XIII Sjednica Savjeta CBCG.
25.05.2011. godine - Dodijeljena Godišnja nagrada CBCG za 2011. godinu.
12.05.2011. godine - Apel kompanijama za dostavljanje statistike privatnog spoljnog duga i SDI
05.05.2011. godine - Trendovi u bankarskom sektoru tema sjednice Udruženja banaka
CENTRALNA BANKA CRNE GORE
Podgorica, 27.05.2011. godine
Održana XIII Sjednica Savjeta CBCG
Savjet Centralne banke Crne Gore održao je danas XIII sjednicu, kojom je predsjedavao guverner Radoje Žugić.
Savjet je usvojio Izvještaj guvernera za mart 2011. godine i Godišnji izvještaj glavnog ekonomiste. Savjetu je, takođe, na uvid dostavljen Izvještaj o radu bankarskog ombudsmana za period decembar 2010 - mart 2011. godine.
U Izvještaju guvernera je konstatovano da su aktivnosti Centralne banke sprovedene u martu realizovane u skladu sa planiranim obavezama utvrđenim Programom rada i Politikom Centralne banke u 2011. godini.
U analitičkom pregledu makroekonomskih indikatora je ukazano da su određeni rizici u sistemu još uvijek prisutni i da potencijalne ranjivosti još uvijek postoje, iako je Crna Gora izašla iz recesije i nalazi se u ranoj fazi oporavka nakon krize.
Korigovana je prethodna projekcija stope inflacije u ovoj godini, za koju se sada prognozira da će biti u rasponu od 3,5% do 5,75%, uslijed evidentiranog rasta cijena na malo u martu, do kog je došlo pod uticajem spoljnih faktora (uvezena inflacija kroz rast cijena hrane i energenata).
Pažnja je posvećena nelikvidnosti u privrednom sektoru i fiskalnim prijetnjama u crnogorskom sistemu. Kada je u pitanju banakrski sistem, najizraženiji rizik je i dalje kreditni rizik, povezan sa rastom loše aktive i gubitkom koji umanjuje kapital banaka, dok je likvidnost bankarskog sistema na visokom nivou. Pored toga, u ovom trenutku nema prijetnji finansijskoj stabilnosti na tržištu osiguranja, kao ni na tržištu kapitala, iako indikatori na ovim tržištima pokazuju stanje stagnacije.
Savjet je usvojio Godišnji izvještaj glavnog ekonomiste za 2010. godinu, u kome je dat pregled makroekonomskih tokova koji su tu godinu obilježili.
Konstatovano je da je Crna Gora u 2010. ušla u pozitivne zone ekonomskog rasta, ali da on bio usporen i suočen sa brojnim izazovima. Preduzete mjere ekonomske politike tokom prethodnog perioda su djelimično ublažile uticaj djelovanja krize. Ključni nosioci oporavka u 2010. bili su industrijska proizvodnja, turizam i šumarstvo. Kretanje nivoa cijena u Crnoj Gori, tokom cijele 2010, je u potpunosti oslikavalo recesiono prilagođavanje na tržištu, i rezultiralo je istorijski najnižom evidentiranom godišnjom stopom inflacije od 0,7% mjereno potrošačkim cijenama. Bazna inflacija je u 2010. godini iznosila 0,4%.
Monetarna politika u 2010. je bila kontraciklična i glavne aktivnosti CBCG su bile usmjerene na sprječavanje dodatnog akumuliranja problema u bankarskom sistemu. Obezbijeđena je stabilnost bankarskog sektora koji se i dalje suočava sa brojnim izazovima. Odgovor banaka na rastuće pogoršanje kvaliteta aktive bila je dokapitalizacija u ukupnom iznosu od 71,4 miliona eura što je rezultiralo koeficijentom solventnosti od 15,85% na agregatnom nivou. Likvidnost bankarskog sistema tokom prošle gopdine je bila visoka, što potvrđuje i viši nivo likvidnih sredstava na kraju 2010. godine u odnosu na nivo prije krize.
Tokom 2010. je i dalje bio prisutan visok rizik poslovanja, nelikvidnost realnog sektora, rast loše aktive i manjak kvalitetnih projekata, što je uslovilo da kreditna politika banaka bude restriktivna i rezultiralo padom odobrenih kredita od 8,2% i rastom aktivnih kamatnih stopa. Na pad odobrenih kredita opredjeljujuće je uticalo odsustvo kreditne aktivnosti tri velike banke, dok je ostatak bankarskog sistema ostvario rast od 12,9%.
Depoziti su u 2010. ostvarili pad od 1,9% što je posljedica kriznog prilagođavanja u uslovima smanjene kreditne aktivnosti. Međutim, ono što je pozitivno i što potvrđuje da je kriza povjerenja prošla je kontinuirani trend rasta štednje stanovništva od sredine 2009. godine. Depoziti stanovništva su porasli za 107,9 miliona eura ili 12,8% u 2010. godini, a pasivne kamatne stope su ostvarile pad.
Budžetski prihodi i rashodi su tokom 2010. godine bili pod uticajem recesivnih kretanja, tako da je ostvaren budžetski deficit u iznosu od 2,8% BDP-a. Spoljni dug je povećan za 11,4% čemu je najvećim dijelom doprinijela emisija euroobveznica u iznosu od 200 miliona eura. Ukupan javni dug u Crnoj Gori povećan je sa 38% na 42,0% procijenjenog BDP-a.
Tržište kapitala je i u 2010. bilo oslabljeno što oslikava pad prometa za 86%, kao i opadanje svih indeksa.
Na tržištu rada su bile prisutne brojne teškoće, ali treba imati u vidu da je kriza na ovo tržište došla sa određenim vremenskim kašnjenjem. Stoga je u 2010. godini došlo do porasta broja nezaposlenih lica za 6,4% i smanjenja broja zaposlenih za 7,1%.
Platnobilansna kretanja su u 2010. godini zabilježila poboljšanje. Ukupan robni izvoz je u 2010. godini porastao za 20,3%, dok je uvoz zabilježio neznatan rast od 0,1%, kao rezultat stagnacije domaće tražnje. Deficit tekućeg računa platnog bilansa je iznosio 774,6 miliona eura i bio je za 13,6% niži od prošlogodišnjeg, ali je ipak ostao na visokom nivou.
U 2010. ostvaren je značajan neto priliv stranih direktnih investicija u iznosu od 542,4 miliona eura ili 17,9% BDP-a. Postojeći priliv se može ocijeniti izuzetno visokim i prema učešću SDI u BDP-u Crna Gora je i dalje u vrhu evropskih privreda u tranziciji.
Kada je u pitanju projekcija makroekonomskih kretanja u 2011. godini konstatovano je da je realno očekivati ubrzanje ekonomskog rasta ali i rast inflacije uslijed prenošenja efekata sa globalnog tržišta u vidu rasta cijena hrane i energenata. Crna Gora ima i dalje veliki potencijal za privlačenje SDI, tako da se u narednom periodu mogu očekivati velike investicije u domenu energetike, turizma i infrastrukture. Međutim, rješavanje ozbiljnih naslijeđenih problema i ubrzavanje reformi su preduslov održivog razvoja. To podrazumijeva postepeno vraćanje na strategije prije krize, koje su usmjerene ka stvaranju okruženja koje omogućava rast predvođen privatnim sektorom, manjoj državnoj upravi i deregulaciji.
Kriza je pokazala da je model zasnovan isključivo na bazi snažnog priliva stranog kapitala i rasta zaduženosti svih sektora uveo sistem u stanje pregrijanosti tražnje i stvaranja mjehura na tržištu. To znači da je neophodan novi model rasta, što će zahtijevati krupne strukturne promjene za koje je potreban duži vremenski period. Nova orijentacija u razvoju crnogorske privrede treba da bude bazirana na povećanju produktivnosti, konkurentnosti i inovacijama.
Savjetu CBCG je dostavljen na uvid Izvještaj o radu bankarskog ombudsmana za period decembar 2010 - mart 2011. godine. Bankarski ombudsman je informisao CBCG o vrstama i uzrocima sporova sa kojima se susretao u radu, o postupanju banaka po prigovorima klijenata, o sprovedenim radnjama po osnovu zahtjeva klijenata, te o datim predlozima i preporukama za rješavanje sporova između klijenata i banaka.
Savjet je nastavio donošenje podzakonskih akata u skladu sa novim Zakonom o CBCG. Na današnjoj sjednici je usvojena Odluka o Kreditnom registru. Ovom odlukom se, na novim osnovama, uspostavlja Kreditni registar koji vodi Centralna banka, kao registar kreditnih zaduženja pojedinih lica prema bankama, finansijskim institucijama i Investiciono-razvojnom fondu Crne Gore. Takođe, ovom odlukom se utvrđuju vrste kreditnih zaduženja, podaci i informacije koji se dostavljaju za vođenje Kreditnog registra, način i rokovi za dostavljanje tih podataka i informacija, kao i uslovi i način njihovog korišćenja. Odlukom je uvedena obaveza pribavljanja pismene saglasnosti klijenta za korišćenje podataka iz Kreditnog registra.
Kao posebna novina u ovoj Odluci, predviđa se obaveza dnevnog dostavljanja podataka o novoodobrenim kreditnim zaduženjima Kreditnom registru. Realizacija ove novine će početi 1. novembra 2011. godine.
U skladu sa Zakonom o CBCG, ovom odlukom se određuje i mogućnost da Centralna banka u Kreditni registar unosi i druge podatke i informacije potrebne za sagledavanje ukupnog zaduženja pojedinih lica (dugovanja prema pravnim licima koja se bave poslovima lizinga, dugovanja za potrošenu električnu energiju, dugovanja za pružene komunalne usluge, dugovanja po osnovu poreskih obaveza, obaveze na računima kod banaka u inostranstvu i sl.), koje pribavi u skladu sa posebnim ugovorima koje zaključi sa odgovarajućim subjektima.
CENTRALNA BANKA CRNE GORE
Podgorica, 25.05.2011. godine
Dodijeljena Godišnja nagrada CBCG za 2011. godinu
Godišnja nagrada Centralne banke Crne Gore za 2011. godinu za najbolji diplomski, magistarski i doktorski rad iz oblasti bankarstva, monetarne politike i teorije danas su uručene dobitnicima na prigodnoj svečanosti.
Na godišnji konkurs CBCG prijavljeno je ukupno 39 radova, od čega 20 diplomskih i 17 magistarskih radova, te dvije doktorske disertacije.
Godišnja nagrada Centralne banke Crne Gore, za 2011. godinu, odlukom stručne komisije na čijem je čelu bio glavni ekonomista CBCG prof. dr Nikola Fabris, dodijeljena je u sve tri kategorije, za najbolji diplomski, magistarski i doktorski rad.
Nagradu za najbolji diplomski rad dobila je Marijana Šćekić, studentkinja Ekonomskog fakulteta Univerziteta Crne Gore za rad „Centralno bankarstvo u Crnoj Gori u aktulenim kriznim okolnostima“.
Nagradu za najbolji magistarski rad ove godine ravnopravno dijele Ivana Jovanović za rad „Upravljanje pasivom banke“ odbranjen na Ekonomskom fakultetu Univerziteta Crne Gore i Adnan Džanković za rad „Operacije na otvorenom tržištu u razvijenim zemljama“ koji je takođe odbranjen na Ekonomskom fakultetu državnog univerziteta.
Najbolju doktorsku disertaciju „Modeli višekriterijumske analize za rangiranje banaka“, po ocjeni Komisije, uradila je Zdenka Dragašević, takođe na Ekonomskom fakultetu Univerziteta Crne Gore.
Godišnja nagrada CBCG sastoji se od plakete i novčanog iznosa od 2.000 EUR za najbolji diplomski, 3.000 EUR za najbolji magistarski i 4.000 EUR za nagrađeni doktorski rad.
Nagrade je uručio izvršni direktor Centralne banke Crne Gore gospodin Radoica Luburić.
Godišnja nagrada CBCG je ustanovljena 2007. godine sa ciljem stimulisanja razvoja naučne misli i afirmacije mladog stručnog kadra u Crnoj Gori. Godišnja nagrada se dodjeljuje već petu godinu zaredom, tako da se može reći da ove godine slavimo mini jubilej.
CENTRALNA BANKA CRNE GORE
Podgorica, 12.05.2011. godine
Apel kompanijama za dostavljanje statistike privatnog spoljnog duga i SDI
Centralna banka Crne Gore još jednom apeluje na sve kompanije koje nijesu ispunila zakonsku obavezu da dostave podatke o privatnom spoljnom dugu i direktnim stranim investicijama da u što kraćem roku to urade. U suprotnom, CBCG će u narednom periodu protiv ovih kompanija podnijeti zahtjev za pokretanje prekršajnih postupaka nadležnom organu. U skladu sa članom 88 Zakona o Centralnoj banci Crne Gore, u slučaju nedostavljanja propisanih podataka pravno lice biće kažnjeno novčanom kaznom od 1.000 do 10.000 eura.
Takođe, ovim putem se izvinjavamo kompaniji »Microsoft Montenegro« i njenom direktoru Oliveru Obradoviću zbog nenamjerne tehničke greške koja se potkrala prilikom ažuriranja liste kompanija koje nijesu dostavile statistiku privatnog spoljnog duga i direktnih stranih investicija, a usljed koje se kompanija “Microsoft Montenegro” našla na spisku kompanija koje nijesu ispunile ovu zakonsku obavezu, iako je pomenuta kompanija ovu obavezu izvršila u zakonom prevdiđenom roku.
CENTRALNA BANKA CRNE GORE
Podgorica, 05.05.2011. godine
Trendovi u bankarskom sektoru tema sjednice Udruženja banaka
Sjednica Udruženja banaka Crne Gore, kojom je predsjedavao Esad Zaimović, predsjednik Upravnog odbora Udruženja, a kojoj su prisustvovali predstavnici Centralne banke Crne Gore na čelu sa guvernerom Radojem Žugić, kao i predstavnici svih poslovnih banaka u Crnoj Gori, održana je danas u Podgorici.
Na sjednici je razgovarano o stanju u crnogorskom bankarskom sektoru i glavnim trendovima u 2010. godini, kao i očekivanjima u tekućoj godini.
Istaknut je visok stepen dobre saradnje Udruženja banaka sa Centralnom bankom Crne Gore koja će se nastaviti i u budućem periodu.
Bankari su konstatovali pozitivne pomake u bankarskom sektoru i iskazali optimizam u pogledu prevazilaženja tekućih problema u poslovanju. Makroekonomski problemi, a posebno problemi u realnom sektoru ograničavaju banke u obavljanju poslovnih aktivnosti u mjeri koja bi bila prihvatljiva i adekvatna njihovoj likvidonosnoj poziciji i kreditnoj tražnji. Bankari insistiraju na uvođenju međunarodnih računovodstvenih standarda i međunarodnih standarda finansijskog izvještavanja. Bankari ne očekuju značajno smanjenje kamatnih stopa, iako su pozitivni pomaci u tom pravcu evidentni u posljednje vrijeme.
Guverner CBCG Radoje Žugić je istakao da će Centralna banka i dalje imati sluha za probleme banaka i inicijative koje budu dolazile iz Udruženja. Potreba je i obaveza CBCG, u susret pristupanju Evropskoj uniji, da zakonsku regulativu i dalje usklađuje sa međunarodnim standardima bankarskog poslovanja i supervizije banaka i na tome se intenzivno radi. Iskazana je spremnost CBCG da sve zahtjeve koji budu dolazili od Udruženja banaka pažljivo razmatra i u skladu sa svojim ovlašćenjima i zakonskim mogućnostima iznalazi odgovarajuća rješenja problema na obostrano zadovoljstvo.
|
