Politika za 2016. godinu

• POLITIKA CENTRALNE BANKE CRNE GORE U 2016. GODINI
  
  
  
• SMJERNICE ZA OSTVARIVANJE POLITIKE CENTRALNE BANKE CRNE GORE U 2016. GODINI

Na osnovu člana 44 stav 2 tačka 1 Zakona o Centralnoj banci Crne Gore (»Službeni list Crne Gore«, br. 40/10, 46/10 i 06/13), Savjet Centralne banke Crne Gore, na sjednici održanoj 24.11.2015. godine, utvrdio je

POLITIKU CENTRALNE BANKE CRNE GORE U 2016. GODINI

I. U skladu sa ustavnim odgovornostima za monetarnu i finansijsku stabilnost i funkcionisanje bankarskog sistema i zakonskim ovlašćenjima, a poštujući principe nezavisnosti i transparentnosti, Centralna banka Crne Gore u 2016. godini vodiće sledeću politiku:

1. U cilju jačanja povjerenja u ukupan finansijski sistem, unapređenja stabilnosti i sigurnosti bankarskog sistema, blagovremene identifikacije i minimiziranja negativnih uticaja i rizika, vodiće politiku monetarne i finansijske stabilnosti zasnovanu na preduzimanju svih neophodnih aktivnosti i primjeni svih raspoloživih instrumenata i mjera iz svoje nadležnosti. U cilju podsticanja i očuvanja monetarne stabilnosti, vodiće politiku obavezne rezerve zasnovanu na ocjeni efektivnosti i efikasnosti primjene postojećih rješenja i instrumenata, i po potrebi implementacije drugih instrumenata monetarne politike. Radi daljeg podsticanja i očuvanja finansijske stabilnosti nadziraće implementaciju makroprudencijalnog okvira, razvijati indikatore za ocjenu stanja finansijske stabilnosti i prevenciju pojave sistemskih rizika, kao i instrumente za njihovo suzbijanje. U cilju jačanja finansijskog sistema, poseban akcenat staviće se na podsticanje i očuvanje stabilnosti bankarskog sistema. U tom kontekstu, nastaviće da prati i analizira stanje u bankarskom sistemu, po potrebi će preduzimati korektivne mjere, promovisati jačanje korporativnog upravljanja i upravljanja rizicima u bankama i nastaviti sa daljom implementacijom međunarodno prihvaćenih standarda i principa poslovanja u ovoj oblasti. Učestvovaće u sprovođenju mjera na finansijskom restrukturiranju dugova kod finansijskih institucija, u cilju podsticanja oporavka ekonomski održivih privrednih subjekata i ublažavanja problema nekvalitetnih kredita, stimulisanja privrednog rasta i razvoja i, u konačnom, očuvanja stabilnosti finansijskog sistema. Nastaviće sa harmonizacijom regulatornog okvira sa pravnom tekovinom EU, u skladu sa utvrđenom dinamikom i jačanjem prekogranične supervizorske saradnje. 
   
   
2. Pružaće podršku Vladi Crne Gore u ostvarivanju ekonomske politike, u mjeri u kojoj to neće dovesti u pitanje ostvarivanje ciljeva, ustavnih odgovornosti i nezavisnosti Centralne banke Crne Gore.
   
   
3. Održavaće siguran, efikasan i efektivan platni sistem koji će unapređivati kroz usaglašavanje sa novom regulativom EU, implementacijom međunarodnih standarda, principa i najboljih praksi funkcionisanja savremenih platnih sistema i platnog prometa uopšte.
   
   
4. Održavaće sistem efikasnog i kvalitetnog upravljanja međunarodnim rezervama i rizicima vezanim za proces investiranja ovih sredstava i kontinuirano ga unapređivati uz poštovanje principa sigurnosti, likvidnosti i profitabilnosti. Obezbjeđivaće kvalitetno obavljanje poslova depozitara, bankara i fiskalnog agenta državnih organa i organizacija uz stalno unapređivanje efikasnosti ovih funkcija. Održavaće efikasan platni promet sa inostranstvom na način kojim će se obezbijediti blagovremeno servisiranje finansijskih obaveza Crne Gore prema inostranstvu, uz poštovanje principa dobre međunarodne bankarske prakse i standarda. Nastaviće sa nesmetanim obezbjeđivanjem potrebnih količina i apoenskih struktura gotovog novca, kao i zaštite eura od falsifikovanja.
   
   
5. Nastaviće sa aktivnim učešćem u procesu pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji i unapređenjem saradnje sa Evropskom  centralnom bankom, Evropskom komisijom i drugim relevantnim institucijama EU, kao i sa međunarodnim finansijskim institucijama i organizacijama i učestvovati u njihovom radu.
   
   
6. Nastaviće da održava adekvatnu strukturu administrativnih kapaciteta, sa kvalifikacijama, znanjima i vještinama neophodnim za sprovođenje funkcija Centralne banke Crne Gore.
   
   
7. U skladu sa najvišim standardima transparentnosti, nastojaće da javnosti obezbijedi pravovremene, pouzdane i relevantne informacije o svom radu.
   
   
8. U cilju očuvanja, zaštite i zadržavanja istorijskog i kulturnog nasljeđa iz oblasti numizmatike u Crnoj Gori, preduzimaće intenzivne aktivnosti na sakupljanju muzejskog materijala radi dopunjavanja numizmatičke zbirke, sa posebnim naglaskom na popunjavanje i kompletiranje kolekcije jedinog crnogorskog državnog novca – perpera.
   
   
9. Na adekvatan način razvijaće i ostale oblasti od značaja za ostvarivanje ciljeva i izvršavanje funkcija Centralne banke Crne Gore, poput razvoja informacionog sistema, unapređivanja sistema za upravljanje operativnim rizikom, bezbjednošću informacija, kontinuitetom poslovanja i drugo.
   
   
10. Svoje funkcionisanje zasnivaće na principima društveno odgovorne organizacije i biće aktivan učesnik u kretanjima savremenog društva.

II. Ova politika objavljuje se na internet stranici Centralne banke Crne Gore.

SAVJET CENTRALNE BANKE CRNE GORE

Na osnovu člana 44 stav 2 tačka 2 Zakona o Centralnoj banci Crne Gore (»Službeni list Crne Gore« br. 40/10, 46/10 i 06/13), Savjet Centralne banke Crne Gore, na sjednici održanoj 24.11.2015. godine, utvrdio je

SMJERNICE ZA OSTVARIVANJE POLITIKE CENTRALNE BANKE CRNE GORE U 2016. GODINI

1. U cilju daljeg podsticanja i očuvanja monetarne i finansijske stabilnosti, a posebno podsticanja i očuvanja stabilnosti bankarskog sistema, Centralna banka Crne Gore (u daljem tekstu: CBCG) će:

a. preduzimati potrebne aktivnosti i primjenjivati sve raspoložive mjere i instrumente monetarne i prudencijalne politike u skladu sa zakonom;

b. kontinuirano preispitivati politiku obavezne rezerve, kao najznačajnijeg instrumenta monetarne politike, kao i efikasnost primjene ovog instrumenta i, po potrebi, korigovati  stopu obavezne rezerve i/ili obuhvata osnovice;

c. kontinuirano analizirati potencijalne rizike i prijetnje po finansijsku stabilnost u cilju njihove identifikacije i minimiziranja njihovog uticaja kroz implementaciju ostalih  instrumenata monetarne politike - operacija na otvorenom tržištu, kreditiranja banaka u slučaju redovnih potreba za likvidnošću i ostvarivanja funkcije kreditora u krajnjoj instanci;

d. pratiti i analizirati stanje u svim segmentima finansijskog sistema, radi blagovremenog utvrđivanja svih potencijalnih uzroka nestabilnosti i sposobnosti sistema da ih apsorbuje;

e. analizirati uticaj makroekonomskih kretanja u zemlji i uticaje iz okruženja na finansijsku stabilnost u Crnoj Gori i, u zavisnosti od ocjene stanja, preduzimati odgovarajuće mjere iz svoje nadležnosti i davati preporuke za preduzimanje mjera čija primjena nije u nadležnosti CBCG, u skladu sa ovlašćenjima utvrđenim Zakonom o CBCG, Zakonom o Savjetu za finansijsku stabilnost i Zakonom o tekućim i kapitalnim poslovima sa inostranstvom;

f. unapređivati postojeću i razvijati novu statističku osnovu i instrumente za praćenje finansijske stabilnosti sa ciljem adekvatne identifikacije i procjene potencijalnih rizika u oblastima iz nadležnosti CBCG;

g. sprovoditi makro stresna testiranja sa ciljem testiranja otpornosti bankarskog sistema na potencijalne šokove iz makroekonomskog okruženja;

h. unapređivati mehanizme za očuvanje finansijske stabilnosti, odnosno instrumente za djelovanje u uslovima potencijalne sistemske krize;

i. sprovoditi vježbe simulacije krize u cilju testiranja efikasnosti rješenja iz plana za upravljanje finansijskom krizom u oblastima iz nadležnosti CBCG („Contingency plan“), u cilju obezbjeđenja efektivnog, konzistentnog i sveobuhvatnog djelovanja u slučaju krize pojedine banke ili sistemske krize;

j. inicirati da se u okviru Savjeta za finansijsku stabilnost kontinuirano sagledava efikasnost rješenja iz Nacionalnog plana za upravljanje finansijskom krizom na nivou cjelokupnog finansijskog sistema;

k. intenzivno sarađivati sa ostalim regulatorima finansijskog sistema u zemlji, kao i sa relevantnim inostranim regulatorima i drugim institucijama, iz domena finansijske stabilnosti;

l. radi očuvanja stabilnosti bankarskog sistema, kao ključnog elementa finansijskog sistema za očuvanje finansijske stabilnosti, CBCG će:

- nastaviti sa primjenom politike opreznog licenciranja, odnosno davanja odobrenja za ulazak novih pravnih subjekata na domaće tržište, kao i izmjena u strukturi akcionara postojećih finansijskih institucija, polazeći od zaštite interesa deponenata i povjerilaca banaka;
- raditi na unapređenju procesa upravljanja rizicima u bankama i procesa supervizije zasnovanog na rizicima;
- sa ciljem zaustavljanja rasta nekvalitenih kredita i njihovog smanjenja na prihvatljiv nivo, pratiti implementaciju Zakona o sporazumnom finansijskom restrukturiranju dugova prema finansijskim institucijama. S tim u vezi, unapređivaće se tehnike on-site kontrole poslovanja banaka u skladu sa savremenim tendencijama iz date oblasti;
- kontinuirano unapređivati proces stresnog testiranja banaka i primjenjivati ga u praksi sa ciljem blagovremenog utvrđivanja potreba za dodatnim kapitalom i likvidnim sredstvima banaka;
- razvijati sisteme koji će uticati na jačanje transparentnosti i tržišne discipline, kroz sveobuhvatnu i kontinuiranu razmjenu podataka između banaka i ostalih učesnika na tržištu;
- shodno zakonskim rješenjima, vršiti nadzor nad primjenom regulative od strane banaka u dijelu potrošačkih kredita;
- nastaviti saradnju sa međunarodnim institucijama na polju sprječavanja pranja novca i finansiranja terorizma, uz istovremeno jačanje mehanizama i procedura neophodnih za uspješnu implementaciju datog procesa;
- intenzivno pratiti kretanja na međunarodnom finansijskom tržištu, sa posebnim akcentom na volatilnosti koje mogu imati negativne reperkusije na bankarski sektor u Crnoj Gori, sa svrhom preventivnog djelovanja i kreiranja sistema adekvatnog nivoa zaštitnog kapitala u odnosu na spoljne šokove;
- razvijati saradnju sa supervizorima stranih matičnih bankarskih grupa koje imaju zavisna pravna lica u Crnoj Gori, kao i ključnim finansijskim institucijama poput Svjetske banke, Evropske banke za obnovu i razvoj, Evropske centralne banke i Evropske bankarske agencije, sa ciljem sinhronizovanja supervizorskih aktivnosti;
- pratiti i implementirati unapređenja na planu međunarodnih multilateralnih dogovora i usvojenih konvencija u oblasti bankarstva.

m. kontinuirano analizirati kretanje inflacije, vršiti njeno prognoziranje i doprinositi postizanju i održavanju stabilnosti cijena.

2. U cilju pružanja podrške Vladi Crne Gore u ostvarivanju ekonomske politike, u mjeri u kojoj to neće dovesti u pitanje ostvarivanje sopstvenih ciljeva i ustavnih odgovornosti i ugroziti nezavisnost, CBCG će:

a. davati Vladi Crne Gore preporuke za vođenje ekonomske politike na način da svojim preporukama, mjerama i instrumentima doprinosi privrednom oporavku, povećanju zaposlenosti i konkurentnosti u funkciji održavanja finansijske stabilnosti i podsticanja ekonomskog rasta i razvoja;

b. učestvovati u radu na kreiranju sistemskih rješenja i inicirati izmjene drugih propisa u cilju smanjenja nelikvidnosti privrednog sektora i podsticanja  kreditne aktivnosti banaka u mjeri koja neće značiti prekomjerno preuzimanje rizika i ugrožavanje stabilnosti bankarskog sistema;

c. pratiti i analizirati makroekonomska kretanja u Crnoj Gori, zemljama regiona, Evropskoj uniji i na globalnom nivou, kao i projekcije kretanja ključnih makroekonomskih varijabli od strane relevantnih međunarodnih institucija, a sa ciljem izrade prognoza makroekonomskih kretanja na nivou Crne Gore;

d. kontinuirano razvijati makroekonomski model crnogorske privrede za prognoziranje makroekonomskih kretanja i analizu efikasnosti instrumenata monetarne politike, samostalno ili u saradnji sa drugim institucijama;

e. kontinuirano prikupljati, obrađivati i publikovati statističke podatke iz domena monetarne i platnobilansne statistike, kao i druge podatke za koje je proizvođač statistike CBCG, a koji predstavljaju značajne inpute za utvrđivanje ekonomske politike;

f. publikovati tematske radne studije i druge publikacije koje će se baviti aktuelnim makroekonomskim i finansijskim problemima.

3. U cilju održavanja i unapređenja stabilnog i efikasnog platnog prometa, CBCG će:

a. kontinuirano raditi na održavanju stabilnog i efikasnog funkcionisanja platnog sistema CBCG za izvršavanje platnih transakcija između učesnika u platnom sistemu, kao osnovne infrastrukture platnog prometa u Crnoj Gori i njegovom daljem unapređenju kroz praćenje i implementaciju međunarodnih standarda, principa i najbolje prakse funkcionisanja savremenih platnih sistema i platnog prometa uopšte;

b. nastaviti sa kvalitetnim i efikasnim obavljanjem usluga platnog prometa u zemlji, kako za postojeće, tako i za nove klijente CBCG;

c. usaglašavati regulatorni okvir platnog prometa sa novom regulativom EU i međunarodnim standardima i vršiti efikasnu kontrolu obavljanja platnog prometa u cilju obezbjeđenja pružanja platnih usluga u skladu sa pozitivnim propisima;

d. sprovoditi opreznu politiku izdavanja dozvola za rad platnog sistema i izdavanja odobrenja platnim institucijama i institucijama za elektronski novac;

e. unapređivati funkcionalni model prinudne naplate koju CBCG vrši u skladu sa odredbama Zakona o izvršenju i obezbjeđenju.

4. U cilju daljeg unapređivanja institucionalnih i drugih preduslova vezanih za upravljanje međunarodnim rezervama, CBCG će:

a. nastaviti sa efikasnim upravljanjem portfoliom finansijskih instrumenata. U skladu sa ovim, sredstva će se investirati u eurske sigurne, profitabilne i likvidne instrumente, kao što su kratkoročne i srednjoročne dužničke hartije od vrijednosti, depoziti kod poslovnih banaka, pokrivene obveznice odgovarajućeg rejtinga, i sl.;

b. permanentno pratiti situaciju na međunarodnom finansijskom tržištu i blagovremeno sprovoditi politiku ulaganja sredstava i kroz taktičku alokaciju, prilagođavati kretanjima na tom tržištu;

c. u skladu sa poštovanjem principa likvidnosti i sigurnosti, angažovati se na planu repozicioniranja postojećih finansijskih instrumentata u portfoliju i unapređivanju već usvojenih tehnika u upravljanju sredstvima i rizicima međunarodnih rezervi, a sa ciljem optimizacije rizika ulaganja i ostvarenog prinosa;

d. permanentno unapređivati kvalitet usluga depozitara i bankara uz blagovremeno informisanje klijenata o promjenama uslova poslovanja uzrokovanih dešavanjima na međunarodnom finansijskom tržištu kroz regulisanje međusobnih odnosa;

e. nastaviti kvalitetno obavljanje zakonski definisane uloge fiskalnog agenta u vezi sa državnim zapisima koje emituje Crna Gora i koji se prodaju putem aukcijske platforme CBCG;

f. kvalitetno i efikasno obavljati poslove platnog prometa sa inostranstvom i konstantno raditi na daljem unapređenju kroz praćenje i implementaciju međunarodnih standarda i principa na kojima se zasniva funkcionisanje savremenih platnih sistema;

g. razvijati i unapređivati postojeće, kao i nove korespodentske odnose sa stranim centralnim i poslovnim bankama i drugim međunarodnim finansijskim institucijama i organizacijama;

h. permanentno pratiti stanje i kretanje gotovog novca;

i. na osnovu relevantnih pokazatelja, sagledavati potrebe za gotovim novcem i planirati optimalnu količinu i apoensku strukturu gotovog novca neophodnog za uredno i blagovremeno snabdijevanje klijenata CBCG;

j. blagovremeno inicirati unošenje potrebnih količina i apoenske strukture novčanica i kovanog novca iz korespondentske banke u inostranstvu, odnosno iznošenje viška sredstava u korespondentsku banku u inostranstvu, kao i vršiti zamjenu pohabanih i oštećenih novčanica;

k. na planu zaštite eura od falsifikovanja:

- nastaviti saradnju sa domaćim i inostranim subjektima angažovanim na planu zaštite eura od falsifikovanja, kroz stalnu razmjenu informacija, učešće na seminarima i treninzima;
- obezbijediti potrebnu infrastrukturu za potrebe rada nacionalnih centara na planu zaštite eura od falsifikovanja,
- nastaviti saradnju sa svim rukovaocima gotovinom u Crnoj Gori, u cilju obezbjeđenja potpune primjene donešene regulative iz oblasti zaštite eura od falsifikovanja, usklađene sa pravnom tekovinom EU/ECB.

5. U cilju nastavka aktivnog učešća CBCG kao nadležne institucije za određeni broj poglavlja u procesu pregovora za pristupanje Crne Gore Evropskoj uniji i sa ciljem unapređenja saradnje sa međunarodnim finansijskim institucijama, CBCG će:

a. nastaviti aktivnosti na usklađivanju regulative sa pravnom tekovinom EU u oblastima kojima se uređuje poslovanje CBCG, bankarski sektor i pružanje drugih finansijskih usluga, iz nadležnosti CBCG. U tom pravcu,

- pripremiće se predlog izmjena i dopuna  Zakona o Centralnoj banci Crne Gore kojim će se u potpunosti implementirati propisi EU koji uređuju nezavisnost i poslovanje nacionalnih centralnih banaka. U tom smislu, predlogom ovog zakona predložiće se i odgovarajuće odredbe kojima će se urediti obim revizije CBCG od strane Državne revizorske institucije (što je sada uređeno Zakonom o Državnoj revizorskoj instituciji) i odgovarajuće odredbe o načinu nabavki roba, usluga i radova od strane CBCG (što je sada uređeno Zakonom o javnim nabavkama), dok će se odgovarajuća izmjena vezana za obezbjeđivanje institucionalne nezavisnosti CBCG sprovesti i izmjenom Zakona o tekućim i kapitalnim poslovima sa inostranstvom. Takođe, predlogom izmjena i dopuna  Zakona o Centralnoj banci Crne Gore urediće se poslovanje CBCG nakon ulaska Crne Gore u Evropsku uniju, kao i njeno poslovanje nakon ulaska Crne Gore u Ekonomsku i monetarnu uniju;
- pripremiće se predlog novog Zakona o bankama, radi usklađivanja sa paketom propisa EU vezanim za standarde kapitala i likvidnosti banaka;
- aktivno će se učestvovati u pripremi zakona kojim će se urediti oblasti finansijskog lizinga, mikrokreditiranja, faktoringa i kreditno-garantnih poslova;
- nastaviće se aktivnosti na kreiranju sistema izvještavanja monetarno-finansijskih institucija prema CBCG kojim će se obezbijediti usklađensot monetarne i finansijske statistike u oblasti bilansne statistike i statistike kamatnih stopa;
- izvršiće se pripreme za primjenu međunarodnih standarda finansijskog izvještavanja IFRS 9 u dijelu obuke zaposlenih u CBCG i bankama;
- kroz „Twinning program“ sarađivaće se sa odgovarajućim EU institucijama u smislu realizacije postavljenih ciljeva prilagođavanja domaće regulative i standarda onim koji se primjenjuju u EU;

b. na osnovu potpisanog Memoranduma o saradnji sa Evropskom bankarskom agencijom (EBA) i centralnim bankama u regionu raditi na jačanju saradnje i razmjeni informacija sa ciljem boljeg sagledavanja potencijalnih rizika i njihovog uticaja na bankarski sistem;

c. učestvovati u radnim i pregovaračkim strukturama za vođenje pregovora o pristupanju Crne Gore Evropskoj uniji za poglavlja iz djelokruga rada CBCG. Predstavnici CBCG će nastaviti sa radom na izradi informacija i izvještaja o pregovaračkim poglavljima, kao i ostalim materijalima koji su neophodni u cilju efikasnog vođenja pregovora o članstvu u EU;

d. nastaviti aktivnosti na realizaciji obaveza definisanih Sporazumom o stabilizaciji i pridruživanju i Programom pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji za period 2016-2018. godine;

e. učestovati u koordinaciji i izradi Programa ekonomskih reformi za Crnu Goru (PER);

f. nastaviti aktivnosti na jačanju institucionalnih kapaciteta čime se postepeno stvaraju uslovi za buduće nesmetano funkcionisanje CBCG u okviru Evropskog sistema centralnih banaka (ESCB) i Evropske centralne banke (ECB);

g. učestvovati u pripremi dokumentacije i implementaciji projekata koji se finansiraju iz fondova EU;

h. unaprijediti postojeću i uspostaviti nove vidove saradnje sa predstavnicima centralnih banaka država članica EU, kao i sa predstavnicima ECB i drugih institucija EU, kroz planiranje tehničke pomoći i studijskih posjeta;

i. unaprijediti komunikacionu strategiju na temu evropskih integracija putem izrade radnih studija i drugih publikacija u kojima će se predstaviti specifični aspekti pristupanja EU;

j. koordinirati komunikaciju i ispunjenje obaveza koje proističu iz članstva u Međunarodnom monetarnom fondu i uloge fiskalnog agenta države Crne Gore u toj međunarodnoj finansijskoj instituciji;

k. koordinirati komunikaciju i razvijati saradnju sa Grupacijom Svjetske banke, Evropskom bankom za obnovu i razvoj (EBRD), Evropskom investicionom bankom (EIB) i drugim međunarodnim finansijskim organizacijama, posebno u oblastima od značaja za CBCG; 

l. raditi na daljem afirmisanju CBCG na međunarodnom planu kroz organizovanje međunarodnih skupova i seminara, pripremu radnih i/ili studijskih posjeta i učešće visokih predstavnika CBCG na međunarodnim skupovima i konferencijama.

6. U cilju održavanja adekvatne strukture administrativnih kapaciteta za sprovođenje definisane politike, međunarodnih standarda i dobre poslovne prakse, kao i implementacije promjena uslovljenih procesom evropskih integracija i drugim promjenama u poslovnom okruženju, posvetiće se posebna pažnja daljem usavršavanju zaposlenih kroz:

a. učešće zaposlenih na seminarima i radionicama u zemlji i inostranstvu;

b. dalje obrazovanje zaposlenih radi sticanja viših akademskih zvanja i sertifikata za obavljanje pojedinih vrsta poslova;     

c. organizovanje regionalnih i međunarodnih seminara, radionica i/ili konferencija na kojima će zaposleni biti u prilici da razmijene znanja i iskustva sa predstavnicima drugih srodnih institucija u relevantnim oblastima (IT, statistika finansijskih računa, i sl.)

7. CBCG će, polazeći od principa transparentnosti biti otvorena u svom radu, kako za domaću i međunarodnu javnost, tako i za zaposlene. CBCG će afirmisati princip dvosmjerne komunikacije u odnosima sa zaposlenima, zainteresovanom javnošću, a posebno sa ciljnim grupama obuhvaćenim projektima finansijske edukacije i finansijske inkluzije (novinari, studenti, djeca i omladina). Sa tim ciljem, CBCG će:

a. blagovremeno, kontinuirano i pouzdano informisati domaću i međunarodnu javnost o svim aspektima poslovanja i ostvarivanja svojih ustavnih i zakonskih odgovornosti, na način koji je razumljiv najširoj javnosti;

b. promovisati podizanje informisanosti i nivoa ekonomskog znanja u društvu, kako bi se doprinijelo boljem razumijevanju centralnog bankarstva, finansijskog sistema i finansijske stabilnosti uopšte;

c. koristiti redovne i povremene publikacije, konferencije za štampu, saopštenja za javnost, internet stranicu CBCG, intervjue zaposlenih, gostovanje na konferencijama, i dr.;

d. posebnu pažnju pokloniti informisanju zaposlenih.

8. U cilju očuvanja, zaštite i zadržavanja istorijskog i kulturnog nasljeđa iz oblasti numizmatike u Crnoj Gori, CBCG će:

a. sprovoditi aktivnosti na sakupljanju muzejskog materijala radi dopunjavanja numizmatičke zbirke, u prvom redu kolekcije crnogorskog novca perpera, kao i prikupljanje istorijske građe i dokumentacije vezano za izdavanje crnogorskog novca;

b. stručno prezentovati numizmatičku zbirku domaćoj i inostranoj javnosti;

c. promovisati Muzej novca, kao instituciju od kulturno-istorijskog značaja i instituciju od značaja za edukovanje javnosti i promovisanje uloge i značaja CBCG u finansijskom sistemu Crne Gore;

d. razvijati saradnju sa centralnim bankama, drugima muzejima, kulturnim, naučnim i obrazovnim institucijama u zemlji i inostranstvu, sa ciljem unapređenja prakse u ovim poslovima.

9. Kao podršku za realizaciju navedenih ciljeva u ostalim oblastima, CBCG će:

a. raditi na unapređivanju informacionog sistema i obezbjeđivanju adekvatnog nivoa njegove raspoloživosti i sigurnosti, a naročito na unapređivanju ICT infrastrukture koja je namijenjena kao podrška za rad platnom sistemu (RTGS i DNS), glavnom bankarskom sistemu (GBS), sistemu prinudne naplate (SPN), kao i ostalim sistemskim servisima internih i eksternih korisnika (SIS);

b. raditi na unapređivanju sistema za upravljanje operativnim rizikom u CBCG i njegovom usklađivanju sa okvirom koji važi u Evropskom sistemu centralnih banaka;

c. stalno unapređivati sistem za upravljanje bezbjednošću informacija u Centralnoj banci, u skladu sa standardom ISO/IEC 27001 i dobrom praksom iz ove oblasti;

d. nastaviti sa aktivnostima na uspostavljanju sistema za upravljanje kontinuitetom poslovanja u CBCG, u skladu sa standardom ISO 22301 i dobrom praksom iz ove oblasti.

10. U svom poslovanju CBCG će se voditi principima društveno odgovorne institucije, kako prema zaposlenima, tako i prema društvu u cjelini i svoje poslovanje bazirati na univerzalnim principima zaštite ljudskih prava, prava iz oblasti rada, očuvanja životne sredine i borbi protiv korupcije. Takođe, u skladu sa društveno odgovornim principima poslovanja, davaće svoj doprinos finansijskom obrazovanju i inkluziji. U tom cilju, CBCG će:

a. nastojati da u okviru svog poslovanja usvoji, promoviše i primjenjuje deset osnovnih načela u oblastima ljudskih prava, prava iz oblasti rada, zaštite životne sredine i borbi protiv korupcije koji su definisani u Globalnom sporazumu UN;

b. sprovoditi i promovisati projekte iz oblasti finansijske edukacije kako bi se dao maksimalni doprinos finansijskom opismenjavanju najšire javnosti, odnosno jačanju znanja iz oblasti finansija i bankarstva. Organizovaće radionice, seminare i predavanja iz oblasti istorije novca, bankarstva i centralnog bankarstva, štednje, zaštite potrošača bankarskih proizvoda, itd;

c. nastaviti aktivnosti na promovisanju i podizanju nivoa ekonomskog znanja kroz učešće predstavnika CBCG kao gostujućih predavača u visokoškolskim institucijama, organizovanju i pružanju pomoći u istraživanjima iz oblasti ekonomskih nauka, nagrađivanju najboljeg diplomskog, magistarskog i doktorskog rada iz oblasti bankarstva i monetarne politike i teorije;

d. efikasnim korišćenjem resursa, implementacijom primjera dobre prakse i kreiranjem dobre atmosfere za rad, stvarati uslove za kvalitetnije ostvarivanje funkcija i realizaciju radnih procesa, bolju motivaciju i angažovanje zaposlenih i smanjenje troškova poslovanja;

e. nastaviti da, u skladu sa finansijskim mogućnostima, izdvaja dio svog prihoda radi uključivanja u humanitarne akcije i podršku razvoju kulturnih, istorijskih i drugih vrijednosti društva i doprinosi jačanju civilnog društva kroz javno učešće u brojnim društvenim i socijalnim aktivnostima.

11. Ove smjernice objavljuju se na internet stranici CBCG.

SAVJET CENTRALNE BANKE CRNE GORE