Politika Centralne banke za 2006. godinu

Na osnovu člana 17 stav 1 tačka 1 Zakona o Centralnoj banci (»Sl. list RCG« br. 52/00 i br. 47/01), Savjet Centralne banke Crne Gore je, na sjednici održanoj 12.12.2005. godine, utvrdio:

POLITIKU CENTRALNE BANKE U 2006. GODINI
  

Polazeći od dostignuća u oblasti razvoja bankarskog sistema, finansijske stabilnosti i primjene međunarodnih standarda, Centralna banka Crne Gore će u 2006. godini realizovati sljedeće ciljeve:

1. unaprjeđenje institucionalnog okvira u cilju obezbjeđenja kvalitetnije implementacije principa i standarda Bazela II, te poboljšanja metoda i tehnika kontrole, kao i razvoj informacione baze u funkciji vršenja stresnog testiranja sistema, razvoja finansijske discipline i preventivne zaštite deponenata banaka;

2. kontinuirano praćenje, analiziranje i istraživanje stanja u finansijskom i ostalim dijelovima ekonomskog sistema, u funkciji predlaganja efikasnih mjera za održavanje finansijske stabilnosti i davanja preporuka za podsticanje ekonomskog razvoja;

3. održavanje efikasnog platnog prometa u zemlji i njegov dalji razvoj;

4. voditi politiku obavezne rezerve u cilju održavanja neophodne likvidnosti sistema i djelovanja na kontrolisanje kreditne ekspanzije;

5. razvoj kvaliteta postojećih usluga, uspostavljanje i obavljanje novih poslova bankara, savjetnika i fiskalnog zastupnika organa i organizacija Republike Crne Gore;

6. unaprjeđenje saradnje sa međunarodnim finansijskim institucijama, međunarodnim finansijskim organizacijama i centralnim bankama;

7. kontinuirano usavršavanje kadrovske i tehničke osposobljenosti Centralne banke;

8.  vršenje analiza javnog mnijenja i podizanje nivoa informisanosti o aktivnostima Centralne banke.

1. U funkciji obezbjeđenja kvalitetnije implementacije principa i standarda Bazela II, te poboljšanja metoda i tehnika kontrole, kao i razvoja informacione baze u funkciji vršenja stresnog testiranja sistema, razvoja finansijske discipline i preventivne zaštite deponenata banaka, Centralna banka će raditi na:

• a) unaprjeđenju institucionalnog regulatornog okvira donošenjem novog Zakona o bankama i odgovarajuće podzakonske regulative sa ciljem obezbjeđenja zakonskih pretpostavki za širenje bankarskog tržišta, unaprjeđenja i razvoja rješenja iz važećeg zakona i stvaranja pravnog okvira za postepenu tranziciju ka Bazelu II;
• b) daljem unaprjeđenju metoda i tehnika kontrole, stavljanjem težišta na kontinuirano praćenje stanja banaka, uz dodatno jačanje off-site kontrole;
• c) razvoju informacione baze u funkciji vršenja stresnog testiranja sistema i stvaranja mogućnosti za implementaciju modela praćenja centralizovanog rejtinga, u funkciji brže tranzicije prema modelima iz Bazela II;
• d) daljem unaprjeđenju finansijske discipline kroz jačanje upravljanja rizicima i tržišne discipline, na osnovu kvalitetnije razmjene informacija sa bankama i objavljivanje podataka o njihovom poslovanju;
• e) efikasnom rješavanju pitanja nesolidnih banaka;
• f) licenciranju banaka i izdavanju odobrenja i saglasnosti, u funkciji jačanja korporativne kulture, konkurentnosti i preventivne zaštite deponenata, stavljanjem akcenta na poslovnu reputaciju i kvalitet potencijalnih akcionara banaka;
• g) širenju nivoa znanja o značaju bankarskog sektora i karakteru standarda sigurne bankarske prakse;
• h) podsticanju konkurencije u bankarskom sistemu i unaprjeđenju upravljačke strukture.

2. U cilju kontinuiranog praćenja, analiziranja i istraživanja stanja u finansijskom i ostalim dijelovima ekonomskog sistema, koji su u funkciji donošenja efikasnih mjera za održavanje finansijske stabilnosti i davanja preporuka za podsticanje ekonomskog razvoja, Centralna banka će:

• a) pratiti makroekonomska kretanja u Republici, prikupljati relevante statističke podatke i sprovoditi redovne ekonomske analize u monetarnoj, finansijskoj, fiskalnoj, realnoj sferi, te u domenu međunarodnih ekonomskih odnosa;
• b) posebno analizirati mogućnosti za održavanje makroekonomske stabilnosti, ubrzanje privrednog razvoja, smanjenje deficita tekućeg računa platnog bilansa, sniženje kamatnih stopa, smanjenje svih rizika, održanje niskog budžetskog deficita i niske stope inflacije, ispunjenje Mastrihtskih kriterijuma i kreiranje stimulativnog poslovnog ambijenta;
• c) shodno obavezama iz Zakona o tekućim i kapitalnim poslovima s inostranstvom, pratiti kretanja u platnom bilansu Republike i po potrebi predlagati korektivne mjere;
• d) pratiti i analizirati međunarodna iskustva sa ciljem sagledavanja mogućnosti i efikasnosti primjene mjera ekonomske i monetarne politike, a naročita zemalja iz regiona jugoistočne Evrope, zemalja koje su uspješno okončale proces pristupanja Evropskoj uniji, kao i dolarizovanih zemalja;
• e) korišćenjem makroekonomskog modela za Crnu Goru i izradom studija analizirati uticaj postojećih instrumenata monetarne i ekonomske politike, kao i mogućnost razvoja i primjene novih instrumenata u uslovima eurizacije;
• f) učestvovati u izradi novih i izmjeni postojećih zakonskih propisa u cilju unaprjeđenja poslovnog okruženja i kreiranja stimulativnog ambijenta za privlačenje novih investicija;
• g) raditi na unaprjeđenju postojećih i uvodjenju novih izvještaja, a prije svega Biltena Centralne banke Crne Gore i Izvještaja o finansijskoj stabilnosti;
• h) organizovati prikupljanje podataka za potrebe kreiranja i publikovanja monetarne i platnobilansne statistike;
• i) sagledavati i ukazivati na nedostatke u postojećoj statističkoj, metodološkoj i institucionalnoj osnovi za vođenje ekonomske politike i davati preporuke za njihovo prevazilaženje;
• j) podsticati istraživački rad u oblasti monetarne politike i teorije.

3. U cilju održavanja efikasnog platnog prometa u zemlji, i njegovog daljeg razvoja, Centralna banka će:

• a) zaokružiti regulatorni okvir za novi platni sistem pripremom Zakona o platnom prometu u zemlji i izvršiti dopunu podzakonskih akata u skladu sa Zakonom;
• b) razvijati stabilnost i efikasnost međubankarskog platnog sistema, u cilju dostizanju još višeg stepena sigurnosti njegovog funkcionisanja i smanjenja operativnog rizika;
• c) raditi na razvoju i implementaciji novog informacionog sistema za sprovođenje prinudne naplate, u cilju postizanja daljih funkcionalnih unaprjeđenja i uvođenja potpune automatizacija čime bi se postigla maksimalna efikasnost u izvršenju prinudne naplate;
• d) nastaviti kvalitetno obavljanje platnog prometa u zemlji za klijente Centralne banke.

4. U cilju praćenja i kontrole likvidnosti bankarskog sistema i upravljanja deviznim rezervama Republike, Centralna banka će:

• a) vršiti dalje unaprjeđivanje regulatornog okvira;
• b) voditi aktivnu politiku obavezne rezerve, kontinuirano preispitivati postojeću i u skladu sa ukazanim potrebama vršiti promjene obavezne rezerve;
• c) upravljati novčanim rezervama Republike, u zemlji i inostranstvu uz poštovanje principa minimiziranje svih vrsta rizika i maksimiziranje prinosa;
• d) unaprjeđivati efikasno obavljanje platnog prometa sa inostranstvom;
• e) obezbjeđivati potrebnu količinu i apoensku strukturu novčanica i kovanog novca u eurima za potrebe banaka i finansijskih institucija;
• f) vršiti kvalitetnije upravljanje suvišcima likvidnosti u Republici, podsticanjem razvoja međubankarskog tržišta novca i operacija na otvorenom tržištu.

5. U cilju kontinuiranog unaprjeđenja kvaliteta postojećih usluga, uspostavljanja i obavljanja novih poslova bankara, savjetnika i fiskalnog zastupnika organa i organizacija Republike Crne Gore, Centralna banka će:

• a) razvijati efikasnost praćenja svih priliva i odliva sredstava budžeta, koja se evidentiraju kao depozit kod CBCG;
• b) pratiti priliv i upotrebu finansijskih sredstava odobrenih Republici putem kredita i donacija, kao i drugih sredstava iz inostranstva;
• c) realizovati i unaprjeđivati obavljanje procesa aukcije državnih zapisa i obveznica Vlade RCG;
• d) davati prijedloge mjera i aktivnosti koje doprinose smanjenju budžetskog deficita i granice domaćeg i inostranog zaduživanja i javnog duga;
• e) obezbjeđivati efikasan platni promet sa inostranstvom i međubankarski platni promet u zemlji za potrebe organa i organizacija Republike.

6. U funkciji unaprjeđenja saradnje sa međunarodnim finansijskim institucijama, međunarodnim finansijskim organizacijama i centralnim bankama, Centralna banka će:

• a) dalje unaprjeđivati saradnju sa Svjetskom bankom vezano za funkciju Centralne banke Crne Gore kao fiskalnog agenta SiCG u Svjetskoj Banci, kroz stvaranje uslova za samostalno obavljanje finansijskih transakcija u vezi servisiranja dugova po osnovu zajmova Svjetske banke Republici Crnoj Gori, kao i kroz sprovođenje reformskih aktivnosti i ispunjenje obaveza definisanih kao uslov za dobijanje finansijske pomoći od ove institucije i neposrednim učešćem u radu izvršnih organa;
• b) dalje unaprjeđivati saradnju sa Međunarodnim monetarnim fondom ispunjenjem obaveza, shodno nadležnosti Centralne banke Crne Gore, koje su uslov za korišćenje finansijske podrške Fonda, zatim pripremom stavova i mišljenja o budućim programima saradnje sa MMFom, kao i neposrednim učešćem u radu izvršnih organa;
• c) dalje realizovati saradnju sa Evropskom Komisijom i inicirati nove vidove saradnje sa organima Evropske Unije, a naročito sa Evropskom Centralnom Bankom i aktivno učestvovati u procesu pridruživanja Evropskoj uniji, shodno nadležnostima Centralne banke;
• d) nastaviti iniciranjnje saradnje sa međunarodnim organizacijama i drugim organizacijama od interesa za CBCG i razvijati postojeću saradnju kroz uspostavljanje neposrednog kontakta, prikupljanje informacija i praćenje aktivnosti ovih organizacija, učešćem u radu radnih tijela i skupština, kao i organizovanjem međunarodnih konferencija;
• e) nastaviti unaprjeđivanje već uspostavljene saradnje i iniciranje buduće saradnje sa drugim centralnim bankama kroz prikupljanje informacija, praćenje i unapređenje realizacije postignutih sporazuma i predlaganje novih oblika saradnje;
• f) učestvovati u pregovorima sa Narodnom bankom Srbije vezano za podjelu imovine i obaveza, podjelu finansijske aktive i pasive Narodne banke Jugoslavije, podjelu javnog duga i uspostavljanje platnog prometa između Crne Gore i Srbije, u skladu s Ustavnom poveljom Državne zajednice SiCG i Zakonom o sprovođenju Ustavne povelje Državne zajednice SiCG;
• g) sprovoditi aktivnosti na unaprjeđenju postojećih i uspostavljanju novih korespodentskih odnosa sa stranim bankama i bankarskim institucijama;
• h) preduzimati sve druge aktivnosti koje će dovesti do dalje afirmacije Centralne banke Crne Gore na međunarodnom planu.

7. U funkciji realizacije kontinuiranog usavršavanja kadrovske i tehničke osposobljenosti, Centralna banka će:

• a) raditi na daljem jačanju kadrovske osnove – usavršavanjem zaposlenih u zemlji i inostranstvu, afirmaciji sistema upravljanja učinkom, u cilju razvoja motivacije i nagrađivanja onih koji postižu najbolje rezultate i uvođenjem ili usaglašavanjem propisa i poslovanja u ovom domenu sa propisima i praksom Evropske unije – učešćem u odgovarajućim međunarodnim projektima;
• b) unaprjeđivati postojeći informacioni sistem prevođenjem na novu tehnološku platformu, vršiti definisanje arhitekture informacionog sistema Centralne banke i raditi na poboljšanju efikasnosti primjene postojećeg informacionog sistema u poslovanju i unapređenju njegove bezbjednosti.

8. U cilju vršenja analiza javnog mnijenja i podizanje nivoa informisanosti o aktivnostima Centralne banke, Centralna banka će:

• a) raditi na daljem unapređivanju komunikacije, kako interne, tako i eksterne, sa ukupnom javnošću – partnerima, građanima, domaćim i stranim medijima i interesnim grupama;
• b) vršiti informisanje javnosti putem medija o redovnim aktivnostima Centralne banke Crne Gore;
• c) sprovoditi edukaciju javnosti o funkciji Centralne banke Crne Gore, i raditi na povećanju percepcije javnosti o značaju finansijske stabilnosti i fiskalne discipline;
• d) kontinuirano raditi na unaprjeđenju web – prezentacije;
• e) u saradnji sa Udruženjem banaka objavljivati bilanse banaka i bankarske tarife.

SAVJET CENTRALNE BANKE CRNE GORE

P.br. 0101- 377/16 - 3 -2005  Predsjednik Savjeta
Podgorica, 12.12.2005.  Ljubiša Krgović, s.r.